Hutbelerde isim zikredilmesini Atatürk mü yasakladı?

Hutbelerde isim zikredilmesini Atatürk mü yasakladı?

Diyanet'in cuma namazlarında Atatürk'ün adını anmamasına gelen tepkiler üzerine, bunu bizzat Atatürk'ün istediği iddia edildi. Belgesi var denildi.

Bahsettikleri belgenin orjinali bu.

Bakalım Atatürk tam olarak ne demiş?


Söz konusu belge 5 Mart 1924 tarihli bir Bakanlar Kurulu Kararı.

Aynen yazalım:
"Badema hutbelerde isim zikir eylemeksizin millet ve cumhuriyetin selamet ve saadetine dua edilmesi takdir edilmiş ve bu kararın bilcümle vilayete tebliği dâhiliye vekâletine havale edilmiştir."

"Bundan sonra hutbelerde isim zikredilmesin" deniliyor kararda. Ama kimin ismi?

Osmanlı'da padişahın ve halifenin en büyük hakimiyet sembollerinden birisi her cuma namazında padişah ve halife adına hutbe okunması, dua edilmesidir.

Kararın yayınlandığı güne kadar her Cuma namazında halife adına hutbe okunur, dua edilirdi. Bu, "cuma namazının okunduğu bu toprakların hakimi Padişah/Halife falan kişidir" anlamına geliyordu.

Kararın yayınlandığı tarihe dikkat edin. Halifeliğin kaldırılmasından iki gün sonra.

Diyebilirsiniz ki "Ne alakası var? Bakanlar Kurulu Kararında halifenin ismi zikredilmesin demiyor. Bu kadar halifeliğin kaldırılmasından iki gün sonra çıktı diye, hemen meseleyi halifeliğe bağlama."

Kararnamenin hutbelerde HALİFENİN İSMİNİN ZİKREDİLMESİNE ENGEL OLMAK için çıktığını kararın gereğini yerine getiren Dahiliye Vekaleti'nin müftülüklere gönderdiği genelgeden öğreniyoruz. Açık açık yazıyor.

Dahiliye Vekaleti'nin müftülüklere gönderdiği genelge:
"Halife ve hilafetin adem-i mevcudiyetine (mevcut olmayışına) binaen Hutbelerde millet ve cumhuriyetin selâmet ve saadetine dua edilmesi ve bunun için lazım gelen ikazların merkez ve merkeze bağlı yerlerde yapılması."


BELGELERDE GÖRDÜĞÜNÜZ ÜZERE, MAKSAT HALİFENİN ADININ ANILMASINI ENGELLEMEKTİ.

EN BASİT İFADEYLE:
ARTIK HALİFE YOKTU, HAKİM GÜÇ MİLLETTİ. ÖYLE İSE HALİFEYE DEĞİL, MİLLETE DUA EDİLMESİ GEREKİYORDU.