AYM'de görevden alma mümkün mü?

Sol'un haberine göre "Işık" tartışması AKP'nin bir süredir AYM'yi hedef alan açıklamalarını yeni bir eşiğe taşımış durumda.

AYM'nin yapısının değiştirilmesi, üyelerine ilişkin kapsamlı bir değişiklik, atamalarda düzenleme gibi başlıklar çeşitli dönemlerde gündeme gelirken, son dönemde AKP'nin canını sıkan kimi kararlara imza atılması sonrası sesler daha da yükselmişti.

Bu tartışmalara son ek Enis Berberoğlu kararı olurken, Yüksek Mahkeme'nin kararını yerel mahkeme tanımayınca tartışma da yeni bir kanala aktı.

Sosyal medyada başlayan "ışık" tartışması, AKP'ye aradığı fırsatı da sunarken, görevden alma, AYM'nin yapısını değiştirme, istifa çağrıları ardı ardına geldi.

AYM üyesi Engin Yıldırım'ı hedef alan bu çağrıların ardından "Bir AYM üyesi nasıl görevden alınır?" tartışması da başladı.

Anayasa'nın 147. maddesine göre, "AYM üyesinin görevden alınması şu şekillerde mümkün oluyor:

Anayasa Mahkemesi üyeliği, bir üyenin hakimlik mesleğinden çıkarılmayı gerektiren bir suçtan dolayı hüküm giymesi halinde kendiliğinden; görevini sağlık bakımından yerine getiremeyeceğinin kesin olarak anlaşılması halinde de, Anayasa Mahkemesi üye tamsayısının salt çoğunluğunun kararı ile sona erer.

Yani AYM kendisi bu yönde karar vermediği ya da Yıldırım istifa etmediği sürece böylesi bir karar ancak kesin yargılamanın sonucunda alınabiliyor.

AYM'DE NASIL BİR DENGE VAR?

Şu anda AYM üyesi olan isimlerin tamamı, bu göreve AKP iktidarında geldiler.

Göreve getirilen bu isimlerin bir bölümü, AKP'nin çeşitli ittifaklarla ülkeyi yönettiği dönemde işbaşı yapan isimlerden oluşuyor, önemli bir bölümü Abdullah Gül'ün imzasını taşıyor.

AYM'nin 13 üyesi, iki başkanvekili ve bir de başkanı var. Toplam sayı 16.

Bu 16 isimden 7'si Gül'ün cumhurbaşkanlığı döneminde göreve başlarken, birisi ise Ahmet Necdet Sezer döneminde AYM üyeliğine getirildi. (AYM'nin üye sayısı yapılan bir değişiklikle 15'e indirilse de Sezer döneminde atanan ismin görev süresinin sonuna kadar üye sayısı 16 olarak devam edecek. İlgili üyenin görev süresi yıl sonunda bitecek)

Geri kalan 8 üye ise Erdoğan'ın cumhurbaşkanlığı döneminde AYM üyesi oldu.

Bu üyelerden ikisi bakan yardımcılığı yaparken, birisi ise Erdoğan'ın başdanışmanlarından biriydi.

AYM'de son dönemde AKP aleyhine çıkan kararlar ya denge durumunda ya da 9-7'lik bir oylama sonucuyla alınıyor.

Öte yandan tartışma konusu olan üye Engin Yıldırım, göreve Abdullah Gül tarafından atanmıştı.